Câu chuyện thành công của Colleen & Stephen Sheehan cùng xe thức ăn di động Delacata (Phần 1)

Cuộc phỏng vấn này được thực hiện vào ngày 1/9/2015 bởi Anthony St. Clair của trang Liveplan.com với Colleen và Stephen Sheehan, đồng chủ sở hữu xe thức ăn di động nổi tiếng tại Mỹ Delacata  và Elk Horn Brewery.

bai-hoc-kinh-doanh-nha-hang-thanh-cong (6)

Vợ chồng Colleen và Stephen Sheehan bắt đầu từ những điều nhỏ nhất trước khi họ làm những chuyện lớn hơn. Áp lực từ công việc, mệt mỏi khi lúc nào cũng phải chịu sự quản lý của người khác, vào năm 2010, họ đã tự mình xây dựng và làm chủ xe một xe thức ăn di động ở phía Tây Bắc nước Mỹ, trung tâm thành phố Eugene, Oregon.

Chiếc xe có tên Delacata đã nhanh chóng được người dân địa phương chấp nhận và yêu thích bởi sự tiện lợi và thoải mái. Thay vì khách hàng phải đi tìm thức ăn thì nay thức ăn sẽ đi tìm chính họ. Delacata đã nhanh chóng đoạt được giải thưởng “Best of Eugene”, một giải thưởng khá uy tín được bình chọn hằng năm của tờ báo địa phương “Eugene Weekly”.

Tiếp theo đà phát triển đó, vào năm 2013, Sheehans đã đặt mục tiêu cao hơn cho sự nghiệp kinh doanh của mình. Anh đã biến cựu nhà hàng Carl’s Jr. rộng hơn 5.580 ft vuông thành một trong những nhà hàng kết hợp với hình thức Pub “hot” nhất thời điểm bấy giờ có tên Elk Horn Brewery được khai trường vào đầu năm 2014.

Chỉ sau một thời gian ngắn, nhà hàng này đã dành được nhiều danh tiếng với thực đơn món ăn, bia và Ciders (sản phẩm đồ uống lên men từ hoa quả, thông thường là táo) độc đáo. Elk Horn cũng cùng lúc đoạt giải “Nhà hàng mới xuất sắc nhất” tại Eugene Weekly 2014-2015.

Vừa quản lý nhân viên vừa vận hành 2 cơ sở kinh doanh cùng lúc, xử lý các nhà cung cấp, thảo luận về các nhãn bia và tham gia vào tất cả những cuộc cạnh tranh giữa các nhà sản xuất bia và nhà hàng, vợ chồng Sheehans đã mất một thời gian dài sắp xếp buổi phỏng vấn cùng Liveplan để chia sẻ những bí mật và thành công trong kinh doanh của họ.

bai-hoc-kinh-doanh-nha-hang-thanh-cong (7)

Nguồn cảm hứng để bắt đầu một doanh nghiệp

Bạn là ai và làm thế nào để bạn có được vị trí như ngày hôm nay?

Colleen: Chúng tôi là vợ chồng và cùng làm chung trong một Công ty. Tuy nhiên, chúng tôi cảm thấy khá gò bó khi lúc nào cũng phải làm việc cho người khác. Chúng tôi có niềm đam mê lớn với ẩm thực vì thế nên 2 người đã quyết định từ bỏ công việc hiện tại để mở một “cửa hàng” di động, tự mình làm chủ và không phải chịu sự quản lý của bất cứ ai. Chúng tôi sử dụng nó cùng chức năng như một nhà bếp thực nghiệm. Stephen là người miền Nam, còn tôi đến từ Tây Bắc tuy nhiên chúng tôi đã có được sự hợp nhất và nó đã thành công. Một chiếc xe thức ăn di động có thể đi bất cứ đâu cùng bạn.

Sau đó, chúng tôi đã có cơ hội đến thăm những nhà máy bia và nhà máy rượu vang để tham quan và tìm hiểu về lĩnh vực này, là ngành được nhiều người quan tâm nhất tại địa phương lúc bấy giờ. Chúng tôi đã tự hỏi khi mình là những người từ nơi khác đến thì làm thế nào mình có thể hòa nhập vào cuộc sống của họ. Nhờ đó, tôi và Stephen đã viết ra một bản kế hoạch kinh doanh tuyệt vời cùng với sự giúp đỡ của Palo Alto Software. Ban đầu, chỉ có một số người dân tò mò đến thưởng thức bữa trưa tại xe thức ăn của chúng tôi, sau đó là thói quen, tôi thu hút được nhiều khách hàng hơn. Đó là cơ sở để chúng tôi phát triển Elk Horn như ngày hôm nay.

Chúng tôi không khởi nghiệp với số vốn lớn. Chúng tôi phải chi tiêu một cách tiết kiệm, có tính toán kỹ càng và tận dụng được càng nhiều thứ sẵn có càng tốt. Thay vì phải làm việc cho người khác, chúng tôi muốn làm việc cho chính mình, theo đuổi ước mơ của mình và sẽ chấp nhận những rủi ro có thể xảy ra.

Công việc nào các bạn nghĩ là mình làm tốt nhất?

Colleen: Tôi có khả năng nấu ăn và tổ chức mọi việc như lịch trình bán hàng, quản lý hàng tồn kho, kế toán hay những vấn đề liên quan đến sổ sách.

Stephen: Tôi nghĩ công việc bán hàng và tiếp thị sinh ra để dành cho mình, đó là chuyên môn của tôi. Tôi cũng biết nấu ăn và đặc biệt là có khả năng uống bia rất tốt. (cười)

Điều gì khiến bạn bắt đầu công việc kinh doanh này?

Stephen: Trong thời gian hẹn hò, chúng tôi cũng đã thưởng thức bữa ăn ở rất nhiều nhà hàng nhưng thực sự, chúng tôi không thể tìm thấy bất cứ món ăn truyền thống miền Nam nào trong thị trấn này. Vì vậy, chúng tôi quyết định mở một xe thức ăn di động chuyên các món ăn miền Nam và trước tiên là thử nghiệm điều này với những người thân trong gia đình.

Khởi đầu của công việc kinh doanh này, chúng ta đã nấu món cá da trơn dưới mưa trước sự chứng kiến của rất nhiều người. Mọi người dần quen với hình ảnh của chiếc xe đẩy di động và chấp nhận nó. Sau năm đầu tiên kinh doanh, chúng tôi đã được bình chọn là nhà cung cấp thực phẩm tốt nhất trong thị trấn. Đó là động lực lớn để chúng tôi bắt đầu một công việc kinh doanh thực sự.

Thách thức lớn nhất khi 2 bạn mới bắt đầu công việc kinh doanh là gì?

bai-hoc-kinh-doanh-nha-hang-thanh-cong (4)

Colleen: Delacata không phải là thử thách của chúng tôi bởi vì nó không đòi hỏi quá nhiều vốn. Trong khi đó, thách thức lớn nhất đối với Elk Horn là một khoản vay lớn. Phải mất gần một năm chúng tôi mới có thể gom đủ số tiền vay này vì chúng tôi không hề có bất cứ tiền tiệt kiệm nào. Chúng tôi không có tiền tiết kiệm, vì vậy chúng tôi nhất định phải giành chiến thắng hơn trong “cuộc đua” này. May mắn thay, tôi và Stephen là những người kiên cường, có nghị lực. Chúng tôi đã đến nói chuyện với chủ đầu tư, thuyết phục họ bằng lý lẽ thuyết phục và nói rằng chúng tôi nhất định sẽ thành công.

Chúng tôi cũng có 10% số tiền đầu tư từ những người thân, đó là một nguồn động lực lớn bởi nếu 100% số tiền bạn có được là từ tiền vay ngân hàng, chắc chắn đó là một rủi ro kinh doanh.

Chúng tôi đã cùng nhau đặt ra một kế hoạch kinh doanh vững chắc và vạch ra tất cả những trường hợp có thể xảy ra dù là xấu nhất. Nếu chúng tôi không thể kiếm tiền trong một tháng, chúng tôi sẽ phải đối mặt với những hóa đơn như thế nào?,…Trong lúc ấy, chúng tôi cũng nhận được sự hỗ trợ từ Đại học Oregon bên bộ phận tiếp thị bằng một cuộc khảo sát những loại bia và thực phẩm bán chạy nhất trong bán kính 50 dặm. Chúng tôi thậm chí còn nghiên cứu về cơ sở dinh dưỡng, lượng protein. Và tất cả điều này đã lấy đi của chúng tôi 2 năm nghiên cứu trước khi bắt đầu công việc kinh doanh chính thức.

Bạn vẫn luôn kiểm soát và điều hành được doanh nghiệp của mình?

Colleen: Đúng như thế. Tôi cảm thấy làm việc cho người khác luôn làm cảm hứng của tôi bị trùng xuống nhưng đối với niềm đam mê thì tôi luôn dành hết tâm huyết cho nó. Tôi luôn có hai ước mơ trong cuộc sống. Là chủ quán rượu và là phi công. Tôi đã có một quán rượu thì vậy bây giờ công việc tôi cần làm là trở thành một “phi công” lái chiếc máy bay của mình đến đích một cách an toàn. (cười)

Công việc hằng ngày của hai bạn là gì?

Colleen: Chúng tôi thức dậy mỗi sáng và đi thẳng đến Elk Horn, pha một bình cà phê. Stephen nhắc nhở nhân viên nhà bếp về báo cáo nếu cần thiết và những vấn đề tài chính phát sinh ngày hôm trước. Stephen sẽ liên hệ và gặp gỡ những nhà phân phối đồng thời anh ấy cũng chịu trách nhiệm quản lý email và tổ chức sự kiện tiếp thị trong khi tôi xem lại giấy tờ, sổ sách của nhà hàng.

Stephen: Tôi ra ngoài và đi khắp nơi để gặp gỡ, nói chuyện với khách hàng. Họ thực sự thích điều đó. Họ đứng dậy và bắt tay tôi khi họ nhận ra rắng mình đang nói chuyện với chủ sở hữu nhà hàng.

bai-hoc-kinh-doanh-nha-hang-thanh-cong (3)

Làm thế nào mà những kinh nghiệm của bạn từ những hoạt động kinh doanh nhỏ trên xe thức ăn di động Delacata sẽ ảnh hưởng được đến những kế hoạch của bạn khi bắt đầu Elk Horn Brewing?

Colleen: Trước giờ, Delacata chỉ như một căn bếp sau nhà nhưng nó là khởi nguồn cho niềm đam mê của chúng tôi. Bản chất kinh doanh giờ đã thay đổi quá nhiều. Chúng tôi không chỉ đơn thuần là cung cấp nhanh những món ăn tiện lợi mà giờ sẽ là cung cấp những bữa ăn tuyệt vời, có bia và rượu. Elk Horn Brewing nổi tiếng hơn, nhận được nhiều sự quan tâm hơn vì vậy chúng tôi đang tập trung vào được một quán rượu tuyệt vời không chỉ có đồ uống tốt và còn có những món ăn ngon.

Ngoài ra, chi phí lao động cũng là sự thay đổi lớn. Với Delacata chỉ có hai chúng tôi. Bây giờ chúng tôi đã tuyển dụng hơn 30 người ở Elk Horn và lao động cũng chính là mối quan tâm và chi phí lớn nhất của chúng tôi.

Bạn đã học được những điều gì trong quá trình kinh doanh, qua những sai lầm của mình và người khác?

Stephen: Những mối quan hệ với nhân viên. Tôi đã từng quản lý nhiều người trong quá khứ vì trước đây tôi làm việc trong bộ phận nhân sự. Việc thuê nhân viên, sa thải, tìm người thay thế là một quá trình khó khăn. Trong trận chiến tuyển dụng, việc làm chủ nhà hàng đau đầu nhất là làm sau để tuyển được những nhân viên giỏi bởi sự cạnh tranh với nhiều doanh nghiệp khác sẵn sàng chi nhiều tiền để có được những người tốt nhất và điều này là trở ngại lớn với bất kỳ doanh nghiệp start-up nào.

Bây giờ, tôi đã nhận ra rằng mình đã không còn chỉ có một chiếc xe đẩy thức ăn di động. Thay vì tuyển ồ ạt nhân viên, mât thời gian đào tạo rồi sa thải nếu họ làm không đạt yêu cầu, sau đó lại tuyển lại, việc này mất rất nhiều thời gian và chi phí thì chúng tôi mạnh dạn đầu tư hơn để tìm được những người có năng lực tốt và phù hợp nhất với vị trí còn thiếu. Chúng tôi đang phải áp dụng nhiều chương trình hơn cho việc tuyển dụng này như cung cấp những bữa ăn hay đồ uống, thậm chí là tổ chức những chuyến đi tới Portland để thu hút sự chú ý của những người giỏi. Tuy nhiên, việc giữ người cũng là một trong những vấn đề khó khăn.

Bạn đang ở trong một ngành công nghiệp cực kỳ cạnh tranh và bùng nộ. Bạn có kế hoạch gì dành cho Elk Horn để thoát khỏi cuộc cạnh tranh khốc liệt này?

Colleen: Chúng tôi có một niềm đam mê lớn trong việc tạo ra nhiều món ăn độc đáo và điều đó đã lan sang ngành công nghiệp đồ uống, cụ thể là sản xuất bia mà chúng tôi đang hướng đến. Chúng tôi muốn xem mình có thể đi đến đâu trong ngành công nghiệp này. Chúng tôi đang có kế hoạch dành cho những loại thảo dược, ví dụ, những loại thực vật được tìm kiếm trong tự nhiên có thể được sử dụng trong những nhà máy bia của chúng tôi.

Xem tiếp: Câu chuyện thành công của Colleen & Stephen Sheehan cùng xe thức ăn di động Delacata (Phần 2)