Viết cho TOUCH coffee tròn 1 tuổi và gửi một vài người bạn đang có ý định khởi nghiệp bằng lĩnh vực cà phê & ăn uống.
Bỏ ra hơn 6 tháng tìm hiểu rất kỹ, gặp rất nhiều chuyên gia nhờ tư vấn trước khi đầu tư vào lĩnh vực coffee này, nhưng phải mất đúng 1 năm rất khó khăn mình mới có thể đưa đứa con tinh thần trở về trạng thái tạm ổn định. Cho tới giờ vẫn không thể tin được một lĩnh vực vốn tưởng ngon ăn trong mắt hầu hết mọi người lại là một lĩnh vực “khoai” đến như vậy cả về mặt doanh thu lẫn quản lý nhân sự.
Cách đây mấy hôm, một chị làm trong lĩnh vực ngân hàng có đến tìm để nhờ tư vấn mở một mô hình cà phê kết hợp nhà hàng, nhưng kết thúc buổi nói chuyện, mình chỉ khuyên chân thành rằng với số vốn hiện tại và vốn kiến thức chị hiện có về lĩnh vực này, thì việc đầu tư cũng chẳng khác gì đem muối bỏ biển, ngoại trừ may mắn.
Nói may mắn là vì cho tới giờ gặp rất nhiều người muốn đầu tư vào lĩnh vực coffee này như một kênh sinh lãi tạm thời, thì hầu hết đều có ý nghĩ giống như mình trong thời gian đầu: không thể hình dung được hết tất cả các chi phí phát sinh và khối lượng công việc khổng lồ phải làm nếu bạn muốn ôm đồm để tiết kiệm chi phí. Ngay cả với trang thiết bị, ai cũng nghĩ chỉ cần vài ba cái máy pha cà phê, máy xay sinh tố, máy ép trái cây dạng gia đình là có thể tung tăng khởi nghiệp, nên khi nghe tới mức giá vài chục tới vài trăm triệu của các thiết bị công nghiệp thì lúc đó mới bắt đầu phát hoảng vì mọi chi phí đang vượt quá dự tính.
Nếu từng đi học qua các khóa khởi nghiệp mở quán coffee hoặc đến gặp các nhà phân phối thiết bị coffee, bạn sẽ được cung cấp những số liệu hết sức mượt mà về doanh số cũng như thu nhập vài chục đến vài trăm triệu mỗi ngày của các thương hiệu A,B,C gì đó. Trên thực tế thì họ không lừa bạn nhưng dễ khiến bạn đinh ninh rằng bạn sẽ sở hữu được những con số ít nhất một nửa so với các thương hiệu đó trong thời gian ngắn, điều này mình phải khẳng định là gần như không thể. Mình đã chạy thử rất, rất nhiều chiến dịch marketing, một vài chiến dịch trong số đó đem lại hiệu quả rất cao, lượng khách đến rất đông, nhưng làm sao để biến họ thành một khách hàng lâu dài thì phải có một tính toán rất dài, và sẽ còn dài hơn nếu thương hiệu của bạn chưa có gì trong đầu khách hàng. Những thứ tưởng chừng sẽ đem lại thành công nhanh chóng cho bạn như Facebook, Foody, Tripadvisor… thì cũng sẽ là con dao hai lưỡi khiến bạn trở thành kẻ vô sản nhanh chóng chỉ vì vài nhận xét không tốt của khách hàng hoặc đối thủ.
Tất nhiên, đó chỉ mới là bài toán khởi sự cho một thương hiệu mới, bởi sau đó nữa, bài toán quản lý chi phí, nhân sự, nguyên liệu… mới là thứ khiến bạn có lúc phải muốn… nhảy lầu tự tử. Những công thức nhân hai, nhân ba của các lĩnh vực thời trang, hàng điện tử sẽ khiến bạn rơi vào cái bẫy không lối thoát nếu áp dụng nó cho F&B. Vậy nhưng, hãy cứ làm nếu trong tay bạn đang dư rất nhiều tiền, bởi chẳng có gì là thất bại nếu bạn đủ tiền để sửa những sai lầm mắc phải trước đó.
Nguyễn Công Danh